Bán độ là gì? Tại sao người ta bán độ? Nhiều vụ bán độ chấn động Việt Nam thời gian qua đã bị cơ quan chức năng phanh phui. Nhưng hiện nay chúng vẫn còn âm ỉ chứ chưa dứt hẳn. Những “bóng ma” rắc rối đang là nỗi ám ảnh không nguôi với người hâm mộ bóng đá Việt Nam. Hãy theo dõi câu chuyện, tìm hiểu những tiêu cực của bóng đá cùng với các chuyên gia trang xôi lạc tv.
Bán độ là gì?
Mục lục
Dàn xếp tỷ số là khái niệm chỉ việc các cầu thủ hoặc trọng tài cố ý ấn định tỷ số của một trận đấu. Tỷ số của trận đấu sẽ được thỏa thuận ngầm giữa người mua. Cầu thủ hoặc trọng tài sẽ nhận được một số tiền hoặc lợi ích tương xứng để sử dụng hành vi trong trận đấu nhằm đạt được kết quả đã thỏa thuận.
Đây là một hành động phi thể thao, bị lên án mạnh mẽ. Nếu cầu thủ hoặc trọng tài đã tham gia dàn xếp tỷ số và bị bắt thì coi như họ đã chấm dứt sự nghiệp. Bởi đối với người hâm mộ, đây là hành vi đáng ghê tởm nhất, các cầu thủ đã phản bội niềm hy vọng và tình yêu của công chúng địa phương để bán linh hồn cho quỷ dữ. Nhưng ma lực của đồng tiền đã làm họ mờ mắt và họ chấp nhận sa lầy khiến bóng đá mất đi vẻ đẹp vốn có.
Bán độ bóng đá phạm tội gì?
Theo quy định của pháp luật Việt Nam, tội bán độ là tội được xếp vào tội đánh bạc hoặc tổ chức gá bạc. Các cầu thủ tham gia trận đấu bị phát hiện có hành vi ngang nhau sẽ bị xếp vào nhóm “phá hoại an ninh trật tự, an toàn xã hội”.
Cụ thể hơn là đánh bạc và tổ chức đánh bạc. Với hai loại tội phạm này, theo quy định tại điều 321 và 322 của bộ luật hình sự, các đối tượng sẽ bị xử lý như sau:
- Xử phạt hành chính đối với người tham gia nếu số tiền từ 5 triệu đồng đến dưới 50 triệu đồng. Mức phạt sẽ từ 20 đến 100 triệu đồng.
- Ngoài ra, trong khung hình phạt này, các đối tượng sẽ bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm. Hoặc bị phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm tùy theo mức độ nặng nhẹ.
- Nếu là hành vi có tính chất chuyên nghiệp, thu lợi bất chính 50 triệu đồng trở lên hoặc tái phạm ở mức độ nguy hiểm. Các đối tượng sẽ phải ngồi tù từ 5 đến 10 năm. Hành vi xúi giục, lôi kéo, dụ dỗ người khác tham gia cũng được xếp vào tội “dàn xếp trò chơi may rủi”.
Tuy nhiên, án phạt này vẫn chưa là gì, nhưng cái tiếng bán tín bán nghi của dư luận sẽ theo cầu thủ này suốt đời. Họ sẽ không thể trở lại sân đấu với ánh hào quang như xưa.
Văn quyến bán độ đi tù và nỗi đau của người hâm mộ
Nói đến chuyện bán độ bóng đá , có lẽ trường hợp của Văn Quyến là vụ tiêu cực nổi tiếng nhất và khiến giới truyền thông tốn nhiều giấy mực nhất. Các chi tiết của trường hợp này là như sau.
Trưa 24-11-2005, trước trận Việt Nam – Myanmar trong khuôn khổ SEA Games 23, Lê Quốc Vượng gặp Văn Quyến và được 5 cầu thủ khác thỏa thuận. Nếu Việt Nam thắng Myanmar với cách biệt 1 bàn sẽ chia cho mỗi cầu thủ từ 20 đến 30 triệu đồng.
Sau khi nói chuyện và ăn trưa hôm đó, cả nhóm rủ Phan Văn Tài Em và Lê Tấn Tài đến số này nhưng Tài Em và Tấn Tài từ chối và bỏ về. Chiều cùng ngày, Tài Em trình báo sự việc với hai người đàn ông Lê Thụy Hải và Trần Hùng Cường.
Bước vào trận đấu, Văn Quyến và 5 cầu thủ đều được tung vào sân với mục tiêu thắng cách biệt 1 bàn. Tuy nhiên, việc có bàn thắng trước những cầu thủ này là rất khó đá do áp lực tâm lý. Sau khi Tài Em mở tỷ số, tuyển Việt Nam có nhiều cơ hội ghi bàn nhưng không thành công.
Để giữ đúng khoảng cách 1 bàn, các cầu thủ chủ động giao bóng chậm lại và giữ chắc phần sân của mình. Tỷ số 1-0 được giữ nguyên đến hết trận. Kết quả này đủ để đưa Việt Nam vào bán kết và giúp Lê Quốc Vượng kiếm được khoảng 250 triệu đồng.
Vụ việc Văn Quyến và 5 cầu thủ nhận tiền đã sớm bị Tổng cục An ninh – Bộ Công an phát hiện. Cơ quan công an đã nắm được toàn bộ nội dung trao đổi giữa các đối tượng xung quanh việc mua bán chứng từ. Ngày 2/12, trước trận bán kết gặp Malaysia, Văn Quyến, Hải Lâm và Văn Trương được quản lý đội an ninh thông báo.
Sự việc chính thức bại lộ khi đơn thư của một số thành viên U23 Việt Nam gửi đến cơ quan điều tra. Giám đốc sở cảnh sát tư pháp đã mở một cuộc điều tra về tình huống này và triệu tập những người có liên quan. Bị báo chí hỏi về nghi án tham ô, Văn Quyến chỉ đáp “Tôi không trả lời nhiều, chuyện gì đến sẽ đến!”.
Việc Văn Quyến phải ngồi tù là một sự mất mát đối với nhiều thế hệ khán giả, bởi thời điểm đó anh là một trong những niềm hy vọng lớn nhất của công chúng. Ai cũng tin ngôi sao trẻ này sẽ giúp Việt Nam đạt được nhiều thành tích phi thường hơn nữa.
Sau đó, Quyến vẫn ra sân tập cùng SLNA với thái độ rất bình thường. Ngày 25 tháng 1 năm 2007, vụ án được đưa ra tòa. Chủ mưu Lê Quốc Vương lĩnh án 6 năm tù. Văn Quyến và đồng đội bị kết án 2 năm tù giam và 2 năm quản chế. Tất cả đều bị buộc tội tổ chức các trò chơi may rủi.
Chấp hành án xong, các đối tượng quyết tâm trở lại đi theo con đường bóng đá chân chính, nhưng danh tiếng và sự ủng hộ của công chúng đã không còn như xưa. Vụ mua bán này mãi mãi là vết nhơ không thể xóa nhòa với giới cầu thủ cũng như với sự trong sạch của bóng đá Việt Nam lúc bấy giờ.
Những vụ bán độ bóng đá tai tiếng khác
Bên cạnh vụ mua bán Văn Quyến, bóng đá Việt Nam cũng chìm trong bóng ma cá độ, dàn xếp tỉ số, thao túng cầu thủ trong hơn 2 năm qua, cụ thể:
Scandal bán độ bóng đá Lã Xuân Thắng 1997
Mở màn bằng pha đá phản lưới nhà khiến người hâm mộ ngỡ ngàng. Một hành động khá lộ liễu ở phút 90 trận đấu giữa công an Hà Nội và An Giang mùa giải 1997-1998.
Lã Xuân Thắng bất ngờ sút bóng vào khung thành đội chủ nhà ở giữa sân khi thủ môn Đỗ Thành Tôn dâng cao cản phá. Cuối cùng, Lã Xuân Thắng bị treo giò vĩnh viễn và thủ môn Đỗ Thành Tôn – người bị tình nghi dính líu đến nghi án dàn xếp tỷ số cũng đột ngột qua đời ở tuổi 30.
Bán độ bóng đá của Visai Ninh Bình
Tại vòng bảng AFC Cup 2014 tại Malaysia, 13 người giữ và dự bị của Vissai Ninh Bình thừa nhận đã “sửa đổi” trong trận đấu với Kelantan. Cụ thể, mỗi cầu thủ nhận số tiền từ 75-80 triệu đồng cho kết quả trận đấu này.
Sau khi xét xử, chủ mưu cầu thủ Nguyễn Mạnh Dũng bị tuyên phạt 3 năm tù. Những người chơi tham gia khác nhận được án treo khoan hồng.
Vụ bán độ do trọng tài nhận hối lộ
Trọng tài chính của vụ mua bán này là Lương Trung Việt. Anh ta bị bắt khi đang dàn xếp trận đấu của CLB Ngân hàng Đông Á – Thép Pomina. Lãnh đạo các đội bóng Thép Pomina, Tôn Hoa Sen Cần Thơ đã liên hệ với vị trọng tài này để đề nghị điều khiển trận đấu có lợi cho ông với mức thưởng từ 30 đến 50 triệu đồng/trận. Rõ ràng, một khi vị vua sân cỏ này không còn công bằng, trận đấu sẽ ít nhiều khiến khán giả bức xúc.
Tiêu cực bán độ Trương Văn Dưỡng – Sơn Cao
Đây là vụ án gay cấn nhất khi cầu thủ Trương Văn Dương của đội Hải quan bị bọn côn đồ chặt đứt gân tay vì tội cá độ. Theo điều tra, trong Giải bóng đá các đội mạnh năm 1997, Trần Phi Sơn (Sơn Cao) câu kết với các cầu thủ đội Hải quan để câu kéo bán độ. Hầu hết các trụ cột của đội đều tham gia. Kết quả là Văn Dương bị kết án 1 năm tù vì tội bán bằng tốt nghiệp.
Bán độ ngay trước thềm Sea games 2003
Trước SEA Games 2003, một cầu thủ nghi bán độ đã bị HLV Riedl đưa vào danh sách đen là Vũ Như Thành. Cầu thủ này bị nghi ngờ trong trận thua trên sân Mỹ Đình trước Thân Hoa Thượng Hải. Hơn nữa, tại JVC Cup, cầu thủ này cũng bị đặt dấu hỏi khi tự mình đeo băng đội trưởng.
Dù bằng chứng không đầy đủ và rõ ràng nhưng Liên đoàn vẫn đưa ra mức án treo giò 5 năm như một sự răn đe dành cho cầu thủ này. Đây là một trường hợp rất gây tranh cãi. Người hâm mộ coi đây là hành động “giết gà dọa khỉ” nhằm chấn chỉnh đội tuyển trước thềm Sea Games diễn ra.
Bán độ bóng đá là không thể chấp nhận được đối với người hâm mộ và Liên đoàn bóng đá. Nó làm mất đi vẻ đẹp của môn thể thao vua này. Dù có cơ hội làm lại nhưng hầu hết các cầu thủ đều không thể tiếp tục thành công và cống hiến. Trên đây các chuyên gia của trang rakhoi đã chia sẻ về bán độ là gì và những vụ bán độ sốc nhất. Hy vọng rằng trong tương lai, với sự nghiêm minh của pháp luật và của VFF, bóng đá Việt Nam sẽ ngày càng gột rửa và phát triển.