Bàn thắng vàng và bạc là một luật phổ biến trong bóng đá. Tuy nhiên, luật này đã bị bãi bỏ trong bóng đá ngày nay. Cụm từ này cũng khiến nhiều người hâm mộ hoài niệm về sự kịch tính của các trận đấu thời bấy giờ. Vậy bàn thắng vàng và bạc là gì? Luật này bị bãi bỏ khi nào? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu bài viết sau.
Khái niệm bàn thắng vàng và bạc là gì?
Mục lục
Bàn thắng vàng là gì?
Theo nguồn trích dẫn từ nn88 com, bàn thắng vàng (Golden Goal) là một quy tắc được FIFA áp dụng trong giai đoạn hiệp phụ của các trận đấu có kết quả hòa sau 90 phút thi đấu chính thức. Theo đó, đội nào ghi được bàn thắng đầu tiên trong hiệp phụ sẽ lập tức giành chiến thắng, và trận đấu kết thúc ngay tại thời điểm đó.
Luật này được đưa ra nhằm tăng tính kịch tính và khuyến khích các đội chơi tấn công trong hiệp phụ, thay vì kéo dài trận đấu đến loạt sút luân lưu – vốn mang tính may rủi cao. Tuy nhiên, chính vì tính “tàn khốc” của nó mà nhiều người ví đây là “con dao hai lưỡi”, khi chỉ một sai lầm nhỏ cũng có thể khiến đội bóng phải trả giá ngay lập tức.
Luật Golden Goal được FIFA chính thức áp dụng vào năm 1993, dù trước đó ý tưởng này đã được đề xuất từ thập niên 1970. Lần đầu tiên luật này được sử dụng trong một giải đấu lớn là Euro 1996, tổ chức tại Anh.
Chính tại giải đấu này, bàn thắng vàng đầu tiên trong lịch sử Euro đã xuất hiện:
- Trong trận chung kết giữa Đức và Cộng hòa Séc, tiền đạo Oliver Bierhoff ghi bàn thắng vàng ở phút thứ 95, giúp Đức giành chức vô địch với tỉ số 2-1.
Khoảnh khắc ấy đi vào lịch sử, khiến người hâm mộ hiểu rõ sức mạnh và tính “chết chóc” của luật này.
Sau đó, luật bàn thắng vàng tiếp tục được áp dụng trong World Cup 1998 và World Cup 2002.
- Ở World Cup 2002, bàn thắng vàng nổi tiếng nhất chính là pha lập công của Ahn Jung-hwan (Hàn Quốc) vào lưới Italia ở vòng 1/8, giúp đội chủ nhà loại Azzurri trong sự ngỡ ngàng của cả thế giới.
Bàn thắng bạc là gì?
Theo tham khảo từ những người tham gia rút tiền nn88, sau một thời gian áp dụng, FIFA nhận thấy luật bàn thắng vàng gây ra nhiều tranh cãi – đặc biệt vì tính “đột tử” quá cao. Do đó, vào năm 2002, tổ chức này giới thiệu một biến thể mới mang tên Bàn Thắng Bạc (Silver Goal).
Theo luật bàn thắng bạc, nếu một đội dẫn trước trong hiệp phụ, trận đấu sẽ không dừng lại ngay lập tức. Thay vào đó, hiệp phụ đó (15 phút) sẽ được đá hết, và nếu sau 15 phút đội dẫn trước vẫn giữ được lợi thế, họ sẽ là đội chiến thắng. Nếu hai đội hòa, sẽ tiếp tục thi đấu hiệp phụ thứ hai.
Luật này nhằm tạo sự công bằng hơn, giúp đội bị dẫn có cơ hội phản công trong phần còn lại của hiệp phụ. Tuy nhiên, bàn thắng bạc vẫn khiến các trận đấu căng thẳng và mang tính rủi ro cao.
Một trong những trận đấu đáng nhớ nhất sử dụng luật bàn thắng bạc là bán kết Euro 2004 giữa Hy Lạp và Cộng hòa Séc.
- Khi hiệp phụ thứ nhất bước sang phút bù giờ cuối cùng, hậu vệ Traianos Dellas đánh đầu ghi bàn từ pha phạt góc, mang lại chiến thắng 1-0 cho Hy Lạp.
- Vì luật bàn thắng bạc quy định rằng hiệp phụ phải kết thúc hết thời gian, nhưng do bàn thắng đến ở cuối hiệp phụ đầu tiên, trận đấu lập tức dừng lại, và Hy Lạp giành quyền vào chung kết.
Sau đó, Hy Lạp tiếp tục viết nên câu chuyện cổ tích khi vô địch Euro 2004, đánh bại Bồ Đào Nha trong trận chung kết.
Tại sao bàn thắng bằng vàng và bạc lại bị bãi bỏ?
Vào tháng 2 năm 2004, luật bàn thắng vàng đã chính thức bị FIFA bãi bỏ. Lý do được đưa ra là một thử nghiệm thất bại, và ngoài ra, còn có những phản ứng tiêu cực từ đội bóng để thủng lưới trước khi luật này được áp dụng. Hậu quả là tinh thần thi đấu của các cầu thủ bị giảm sút, dẫn đến nhiều sự việc đáng tiếc giữa mùa giải.
Tuy nhiên, kể từ khi World Cup 2006 bắt đầu, FIFA đã áp dụng lại một số luật tương tự như luật bóng đá. Trận đấu sẽ có thêm hai hiệp phụ nếu hai đội hòa nhau sau 90 phút. Mỗi hiệp phụ kéo dài 15 phút. Nếu vẫn không phân định được thắng thua, hai đội sẽ phải đá luân lưu.
Tác động và di sản của luật bàn thắng vàng – bạc
Mặc dù không còn tồn tại trong luật bóng đá hiện đại, nhưng bàn thắng vàng và bàn thắng bạc vẫn để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng người hâm mộ.
- Chúng tạo ra những khoảnh khắc lịch sử không thể quên, như bàn thắng của Bierhoff năm 1996 hay của Ahn Jung-hwan năm 2002.
- Đồng thời, chúng cũng là bước thử nghiệm quan trọng giúp FIFA tìm ra giải pháp hợp lý hơn cho việc phân định thắng thua.
Về mặt tâm lý, luật này từng giúp các đội rèn luyện khả năng tập trung cao độ, vì chỉ một sai lầm nhỏ cũng có thể kết thúc trận đấu. Nó góp phần tạo nên nhiều trận cầu kịch tính và cảm xúc – những yếu tố làm nên sức hấp dẫn của bóng đá.
Hy vọng rằng qua những nội dung chúng tôi đã chia sẻ ở trên, bạn đã hiểu rõ hơn về bàn thắng vàng và bạc là gì. Tuy nhiên, luật này đã bị bãi bỏ trong môn thể thao vua, mặc dù còn nhiều bất cập. Nhưng không thể phủ nhận rằng luật này đã tạo nên nhiều trận đấu khiến người hâm mộ rất hài lòng và mãn nhãn.